Sezon grypowy zbliża się wielkimi krokami, a wraz z nim rośnie ryzyko zachorowania na grypę. Nie daj się zaskoczyć! Zadbaj o swoje zdrowie i zdrowie swoich bliskich wykonując szczepienie przeciw grypie. Grypa to poważna choroba, która może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci. Szczepienie przeciwko grypie jest najlepszą formą ochrony przed tą chorobą.

W sezonie 2024 szczepionka jest w pełni refundowana dla kobiet w ciąży, osób, które mają co najmniej 65 lat oraz dla dzieci i nastolatków do 18. roku życia. Wymagana jest jednak recepta od lekarza. Można też zaszczepić się odpłatnie (prosząc farmaceutę o receptę). Szczepionki przeciw grypie w ramach 50% refundacji dostępne są natomiast dla dorosłych w wieku 18-64 lata.

Po podaniu szczepionki odporność rozwija się w ciągu dwóch-trzech tygodni i utrzymuje się przez okres 6-12 miesięcy.

"Ponieważ wirus grypy szybko się zmienia, co roku szczepionka ma nieco inny skład. Jest on opracowywany w oparciu o nowe szczepy wirusa, które wywołują grypę w danym sezonie. Dlatego szczepić należy się co roku" - informuje Ministerstwo Zdrowia.

Sezon grypowy: kiedy się szczepić?

Najlepszy czas na szczepienie przeciwko grypie to październik i listopad. Wtedy odporność organizmu budowana jest przed szczytem zachorowań na grypę, który przypada zazwyczaj na grudzień, styczeń i luty. Szczepienie we właściwym czasie pozwala na wytworzenie się pełnej odpowiedzi immunologicznej, co zwykle trwa od dwóch do trzech tygodni. Wczesne planowanie i szczepienie zapewnia nie tylko ochronę przed szczytem zachorowań, ale także przed ewentualnymi wcześniejszymi falami grypy, które mogą pojawić się przed końcem roku. Podejmując decyzję o szczepieniu już teraz - we wrześniu, zyskujesz pewność, że jesteś przygotowany na sezon grypowy oraz zwiększasz ochronę swojej rodziny i społeczności przed rozprzestrzenianiem się wirusa.

Dlaczego warto szczepić się przeciw grypie?

• Szczepionka chroni przed ciężkim przebiegiem grypy i powikłaniami, takimi jak zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, a nawet śmierć.
• Szczepienie zmniejsza ryzyko hospitalizacji i absencji w pracy lub szkole.
• Szczepionka jest szczególnie ważna dla osób z grupy ryzyka, takich jak seniorzy, kobiety w ciąży, osoby z przewlekłymi chorobami czy dzieci poniżej 5. roku życia.
• Szczepienia przeciw grypie są refundowane przez NFZ dla określonych grup osób (w sezonie 2024 szczepionka jest w pełni refundowana dla kobiet w ciąży, osób, które mają co najmniej 65 lat oraz dla dzieci i nastolatków do 18. roku życia).

Ochrona przed powikłaniami pogrypowymi

Grypa może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, które stanowią istotne zagrożenie dla życia i zdrowia, zwłaszcza w przypadku osób należących do grup podwyższonego ryzyka. Powikłania pogrypowe mogą mieć zróżnicowany charakter i dotykać różnych układów i narządów organizmu. Zrozumienie potencjalnych skutków przechorowania grypy jest kluczowe dla podejmowania świadomych decyzji zdrowotnych, w tym decyzji o szczepieniach ochronnych.

Oto lista możliwych powikłań pogrypowych:

• zapalenie płuc – jest najczęstszym powikłaniem grypy i może być szczególnie groźne dla osób starszych i z chorobami przewlekłymi,
• zapalenie ucha środkowego – jest częstym powikłaniem grypy u dzieci,
• zapalenie zatok – może wystąpić u osób w każdym wieku,
• zapalenie oskrzeli - częste u dzieci, może prowadzić do problemów z oddychaniem,
• zespół Reye'a – rzadkie, ale poważne powikłanie grypy, które może prowadzić do uszkodzenia wątroby i mózgu,
• zawał serca – grypa zwiększa ryzyko zawału serca u osób z chorobami serca,
• udary mózgu – grypa może zwiększyć ryzyko udaru mózgu,
• zakażenie bakteryjne – grypa może osłabić układ odpornościowy, co zwiększa ryzyko zakażenia bakteryjnego.

Kto powinien się szczepić?

Szczepienia przeciw grypie są szczególnie zalecane dla osób należących do grupy podwyższonego ryzyka, dla których grypa może powodować poważne komplikacje zdrowotne. Do tej grupy należą przede wszystkim dzieci poniżej 5. roku życia, zwłaszcza te młodsze niż 2 lata, ponieważ ich układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Również osoby powyżej 65. roku życia powinny się zaszczepić, ponieważ ich układ odpornościowy jest często osłabiony, co zwiększa ryzyko powikłań. Kobiety w ciąży znajdują się w grupie szczególnego ryzyka, ponieważ zachorowanie na grypę może zaszkodzić zarówno im, jak i rozwijającemu się dziecku. Dodatkowo, osoby z przewlekłymi schorzeniami, takimi jak astma, cukrzyca, choroby serca, czy zaburzenia metaboliczne, również powinny priorytetowo rozważyć szczepienie. Szczepienia są także istotne dla osób z osłabionym układem odpornościowym, czy to z powodu choroby, czy terapii farmakologicznej. Wreszcie, osoby z otyłością olbrzymią i dzieci przyjmujące długotrwale preparaty kwasu acetylosalicylowego powinny skonsultować się z lekarzem w sprawie szczepienia przeciw grypie. Szczepienia w tych grupach nie tylko chronią samych pacjentów, ale również pomagają zmniejszyć rozprzestrzenianie się wirusa w populacji.

Osoby z grup ryzyka

1. Dzieci poniżej 5. roku życia, szczególnie poniżej 2. roku życia.

Młodsze dzieci są bardziej podatne na infekcje wirusowe, a ich systemy odpornościowe nie są jeszcze w pełni rozwinięte, co zwiększa ryzyko cięższego przebiegu choroby i powikłań.

2. Osoby powyżej 65. roku życia.

U seniorów, zdolność układu odpornościowego do zwalczania infekcji jest często osłabiona. Grypa u starszych osób może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych.

3. Kobiety w ciąży.

Ciąża wpływa na układ odpornościowy, sercowy oraz oddechowy, co zwiększa podatność na cięższy przebieg grypy. Szczepienie chroni nie tylko matkę, ale także noworodka, przekazując mu przeciwciała.

4. Pacjenci z chorobami współistniejącymi.

Szczególnie narażone są:

• osoby z astmą i innymi przewlekłymi chorobami układu oddechowego (POChP, mukowiscydoza),
• pacjenci z chorobami neurologicznymi, takimi jak choroby mózgu, rdzenia kręgowego, nerwów obwodowych, porażenie mózgowe, padaczka, udar, niedorozwój umysłowy, dystrofia mięśniowa, uszkodzeniem rdzenia kręgowego,
• osoby z chorobami serca, w tym z wrodzonymi wadami serca, niewydolnością serca, chorobą niedokrwienną serca,
• osoby z chorobami hematologicznymi, takimi jak niedokrwistość sierpowatokrwinkowa,
• osoby z zaburzeniami układu endokrynologicznego, zwłaszcza z cukrzycą,
• pacjenci z chorobami nerek i wątroby,
• osoby z zaburzeniami metabolicznymi, takimi jak wrodzone zaburzenia metaboliczne i choroby mitochondrialne,
• osoby z upośledzeniem odporności, wynikającym z leczenia farmakologicznego (np. przewlekłe stosowanie glikokortykosteroidów), zakażenia HIV, AIDS lub chorób nowotworowych.

5. Osoby poniżej 19. roku życia przyjmujące przez dłuższy czas preparaty kwasu acetylosalicylowego.
Przyjmowanie tych leków w młodym wieku może zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu Reye’a w przypadku infekcji grypowej.
6. Osoby z otyłością olbrzymią (BMI ≥40 kg/m²).
Nadmierna masa ciała wiąże się z większym ryzykiem cięższego przebiegu grypy i związanych z nią powikłań.

Szczepienia dla dzieci i seniorów

Szczepienia to jedno z największych osiągnięć medycyny, które uratowały miliony istnień i zrewolucjonizowały walkę z chorobami. Wśród najbardziej wrażliwych grup, które szczególnie potrzebują tej ochrony, znajdują się dzieci i seniorzy.

Dlaczego szczepienia przeciwko grypie są ważne dla dzieci?

• Zmniejszają ryzyko hospitalizacji i powikłań. Grypa u dzieci może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego i zapalenie oskrzeli. Szczepienia znacząco zmniejszają to ryzyko.
• Chronią przed ciężkim przebiegiem grypy. Grypa u dzieci może przebiegać bardzo ciężko, z wysoką gorączką, bólem głowy, bólem mięśni i kaszlem. Szczepienia mogą pomóc złagodzić te objawy i skrócić czas trwania choroby.
• Budują odporność na przyszłość. Szczepienia uczą układ odpornościowy rozpoznawania i zwalczania patogenów, chroniąc dzieci przez całe życie.
• Zmniejszają ryzyko rozprzestrzeniania się choroby. Szczepienia nie tylko chronią dziecko, ale również osoby w jego otoczeniu, w tym jego najbliższych, którzy mogą być bardziej podatni na powikłania.

Z wiekiem układ odpornościowy słabnie, a organizm staje się bardziej podatny na infekcje. Szczepienia są niezwykle ważne, aby chronić seniorów przed ciężkim przebiegiem grypy i jej powikłaniami.

Dlaczego szczepienia przeciwko grypie są ważne dla seniorów?

• Zmniejszają ryzyko hospitalizacji i powikłań. Grypa u seniorów może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli i zapalenie mięśnia sercowego. Szczepienia znacząco zmniejszają to ryzyko.
• Chronią przed ciężkim przebiegiem grypy. Grypa u seniorów może przebiegać bardzo ciężko, z wysoką gorączką, bólem głowy, bólem mięśni i kaszlem. Szczepienia mogą pomóc złagodzić te objawy i skrócić czas trwania choroby.
• Poprawiają jakość życia. Szczepionki chronią seniorów przed chorobami, które mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie i prowadzić do utraty niezależności.
• Zmniejszają obciążenie dla służby zdrowia. Szczepienia zapobiegają hospitalizacjom i innym formom leczenia, co zmniejsza obciążenie dla systemu ochrony zdrowia.

Różnice pomiędzy grypą a przeziębieniem

Choć grypa i przeziębienie często są ze sobą mylone, to jednak różnią się kilkoma kluczowymi aspektami. Poniższe ryciny obrazują najważniejsze różnice.

Grypa jest poważniejszą chorobą niż przeziębienie i może prowadzić do poważnych powikłań. Szczepienie przeciwko grypie jest najlepszą formą ochrony przed tą chorobą.

Pamiętaj: jeśli nie jesteś pewien, czy masz grypę czy przeziębienie, skonsultuj się z lekarzem.

Ryc. 1. Grypa jest poważniejszą chorobą niż przeziębienie i może prowadzić do poważnych powikłań.

Ryc. 2. Jeśli nie jesteś pewien, czy masz grypę czy przeziębienie, skonsultuj się z lekarzem.

Jak chronić się przed grypą?

• Zaszczep się przeciwko grypie.
• Regularnie myj ręce wodą z mydłem.
• Unikaj kontaktu z chorymi.
• Nie dotykaj oczu, nosa i ust bez umycia rąk.
• Regularnie wietrz pomieszczenia.
• Kichaj w chusteczki lub w zgięcie łokciowe tak, aby nie przenosić wydzieliny na dłonie, którymi często dotykamy twarzy.
• Unikaj przebywania w zatłoczonych miejscach (szczególnie w czasie nasilenia sezonu grypowego).
• Stosuj maski ochronne.

Pamiętaj! Najważniejszym działaniem prewencyjnym pozostaje coroczne szczepienie przeciw grypie!

Punkt szczepień przeciw grypie w Jeleniej Górze

Zapisz się na szczepienie już dziś!

W naszej Przychodni Zabobrze możesz zaszczepić się bezpośrednio u naszych pielęgniarek w punkcie szczepień przeciw grypie. Punkt szczepień w Przychodni Zabobrze w Jeleniej Górze oferuje wygodną i profesjonalną obsługę wszystkim pacjentom. Zachęcamy do zapisania się na szczepienie już dziś, aby zapewnić sobie ochronę przed nadchodzącym sezonem grypowym.

Przy okazji zachęcamy do odwiedzenia strony Ministerstwa Zdrowia, gdzie znajdą Państwo listę najczęściej zadawanych pytań dotyczących szczepień przeciw grypie. Wśród nich znajdują się odpowiedzi na ważne pytania, takie jak: jakie szczepionki będą wykorzystywane do szczepienia, czy można przyjść na szczepienie mając katar oraz czy należy zachować odstęp pomiędzy szczepieniem przeciw grypie a innym szczepieniem, na przykład przeciw COVID-19. Dostęp do tych informacji może pomóc rozwiać wszelkie wątpliwości i lepiej przygotować się do szczepienia.

Literatura:

• Przybyłowski, T. (2011). Powikłania grypy. Medycyna po Dyplomie, 20(11), 85-91. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny